Dag vrienden en familie,

We zijn er nog en we zijn nog heel. En na alles wat we hebben meegemaakt is dat best een prestatie. Het begon allemaal vorige week zaterdag toen we met de pastor mee mochten naar een bruiloft in een dorp 2.5 uur rijden vanaf onze stek. Een bruiloft dat betekent lachen, blij zijn en vooral kijken naar een koppel dat straalt van geluk. Nou dat gaat hier dus wel ietsie anders. Het bruidspaar bleef telkens op gepaste afstand van elkaar, zij was bedekt met sluier en keek timiede alleen naar de grond, hij keek straks naar voren. Geen glimlachje naar elkaar, geen enkel teken van geluk. Je zou je haast afvragen of ze wel willen trouwen. Stil zitten ze daar dan eindelijk naast elkaar op het podium verlicht door kerstverlichting en goedkope slingers. En dan het moment, de ringen worden omgedaan, een gebed wordt uitgesproken, de sluier gaat omhoog, en..........een klein kusje op het voorhoofd. Ceremonie voorbij. Vervolgens eerst nog wat foto`s maken, uiteraard ook een aantal met de special gasten uit het westen en daarna, het kon ook haast niet anders: ETEN !!!! Zittend aan de speciale tafel midden in de feestzaal, met alle blikken op ons gericht, deden we daarom maar ons best om het derde ontbijt in 3 uur tijd naar binnen te werken.

Op maandag mochten we weer mee naar een bruiloft. Nu in een ander dorp waar we in eerste instantie ook zouden blijven om mensen te interviewen, maar wat uiteindelijk toch geen goed idee was aangezien er geen wc in het dorp was en we daarom beter naar een ander dorp konden gaan(hoe gaan ze dan naar de wc? Nou gewoon in de bosjes, maar wel altijd met een stok in de hand ter verdediging, aangezien de wildzwijnen binnen een seconde in de aanval gaan om een heerlijk hapje te verorberen). Na de nog triesterige feestvreugde dan de eerst bruiloft , mede dankzij de muzikale begeleiding van een keybord met voorgeprogrammeerd programma, kwamen we in een lastige situatie omdat bleek dat het dorp toch op onze aanwezigheid had gerekend en we nu dus moesten besluiten of we wilden blijven of niet. Ons bed stond al klaar, de wc was in een een snel tempo voor ons afgemaakt en er was een mooi riviertje waar we konden zwemmen. Maar ja, dat andere dorp wachtte ook op ons. Licht geirriteerd door deze verwarring van de chaotische pastor en met een schuld gevoel richting deze aardige mensen besloten we toen toch maar naar dat andere dorp te gaan. We bleven uiteraard nog even eten, weer aan de mooiste tafel en onder begeleiding van dansende mensen op muziek van traditionele instrumenten en nadat Kirsten weer 10 nieuwe facebook vrienden had gemaakt, vertrokken we naar het andere dorp. Een zwaaiende menigte achterlatend.

Vervolgens bleven we 4 dagen in een dorp van 1200 inwoners. We kregen een huis naast de kerk met uitzicht op de speelplaats van het dorp waar elke dag rond 17:00 werd gevoetbald en gevolleybald. Dit waren uiteraard de leukste momenten van de dag, waarop we een beetje vrienden konden worden met de kinderen van het dorp.
Wat is nu zo typerend aan het leven in een dorp? Het allereerste wat opviel, is het langzame tempo waarop wordt geleefd. De dominee van het dorp die ons begeleide doet vrij weinig op een dag. En als je rondloopt zie je iedereen gewoon rustig voor het huis zitten en staren. Daarnaast zijn er ontzettend veel loslopende honden, katten, kippen, hanen en apen die met een touwtje vastzitten aan een stokje. Een nacht konden we bijna niet slapen omdat er twee katen onders ons raam besloten hadden om te gaan vechten en huilen. Dit klinkt overigens alsof er twee babies een wedstrijdje huilen doen. Goed om mee in slaap te komen dus... Een ander kenmerkend gegeven is dat iedereen elkaar kent en de gemeente echt als een gemeenschap met elkaar samenleeft.
Voor het onderzoek hebben we gebedsavonden en Bijbelstudies bijgewoond en 9 mensen geinterviewd over hun Bijbelgebruik. Dit was ontzettend grappig, maar ook heel frusterend om te doen, omdat we er pas laat achter kwamen dat de mensen niet in staat zijn om op zichzelf te reflecteren en daardoor niks van onze vragen begrepen. Pas door 10 keer op verschillende manieren een vraag te stellen, krijg je een antwoord, maar meestal ook dan nog niet. Een voorbeeld: Heb je wel eens vragen over de Bijbel? Ja. Wat voor vragen dan? Ja, ik heb wel eens vragen over de Bijbel. Maar waarover dan? Over iets wat ik dan niet snap. Kun je een voorbeeld geven. Ja, als de dominee iets vertelt wat ik niet begrijp, dan heb ik wel een vraag. Wat is die vraag dan. Ja.
Nou en zo duurt een interview best lang, terwijl je geen steek verder komt. Maar na een herschrijving van de vragen, ging het gelukkig wat beter.

Op vrijdag kwam pastor Danny ons ophalen uit het dorp om s avonds een Revivalmeeting bij te wonen. Verschillende SIB kerken uit de omgeving verzamelden zich om een weekend lang elkaar te bemoedigen en om met elkaar de komst van de Heilige Geest te stimuleren. Het was een heel spectakel met optocht, vlaggen, dansen, getoeter op ramshoornen die echt uit Israel kwamen en een band die de bas extra hard aan had staan zodat de trillingen door je lijf gingen. Uiteraard moesten wij helemaal vooraan zitten tussen alle belangrijke dominees en kregen we een ketting om en bloemen. Een dominee schreeuwde 2 uur lang door de microfoon op zo`n sterkte dat wij er echt helemaal sagrijnig van werden, maar gelukkig was hij af en toe ook stil nadat hij een grapje had gemaakt en de hele zaal dubbel om hem lach. Kirsten kreeg af en toe een vertaling door gefluisterd die ons niet echt hielp om de preek te begrijpen (Een geit is onrein terwijl hij ook een bad neemt, zo kunnen wij ook nog goede dingen doen terwijl wij zondigen. En een man mag geen oorring in want dat is een teken van slaaf zijn, maar een vrouw mag dat wel, want zij is de slaaf van haar man). Gelukkig konden we nog een halfuurtje wegvluchten, omdat Gerdien tijdens het zitten op haar stoel in haar dijbeen geprikt werd door een mega grote wesp. Nadat de preek voorbij was, was het tijd om te bidden. De stoelen voor in de zaal werden aan de kant geschoven en pas toen het al te laat was om ons er echt op voor te bereiden hadden we door waarom het nodig was. Terwijl wij nog vooraan stonden met onze ogen gesloten, de muziek steeds harder werd, de dominees opeens allemaal op het podium stonden en de toeters weer gingen blazen, openden we onze ogen en zagen we dat de helft van de gemeente naar voren was gekomen en naast ons vooraan stond. En opeens was er een dreun en chaos. Een vrouw sprong in de lucht en begon heel hard te gillen, en in kleine groepjes waren er mensen op de grond gevalen die begonnen te trillen en te schreeuwen. We deden maar snel een stapje achteruit en lieten de mensen erbij die aan de kant stonden om mensen op te vangen en te bedekken met een kleedje wanneer ze op de grond lagen. Ondertussen liepen de dominees rond om mensen de handen op te leggen en om gebeden uit te spreken. In eerste instantie schrokken we natuurlijk wel, maar uiteindelijk konden we het ook zien als iets wat hier hoort en wat de mensen hier helpt in hun geloof. Na ongeveer een kwartier stond iedereen weer op en was het natuurlijk weer tijd voor eten. Dood vermoeid kwamen we die avond thuis.

De volgende ochtend namen we afscheid van de dominee in het dorp. Als cadeau gaven we hem een electrische vliegenmepper, omdat hij zo`n hekel aan muggen had, maar aan zijn reactie konden we niet zo goed opmaken of hij het nu leuk vond of niet. Vervolgens gingen we weer met pastor Danny op stap, die tot onze verbazing helemaal niet vroeg hoe we de meeting van afgelopen nacht ervaren hadden. Misshcien was hij zelf ook gewoon moe. Na een toeristische stop in het noordelijkste puntje van het eiland de Tip of Borneo met een prachtig uitzicht op de zee, en na wat frustraties omdat de dominee ons niet vrij liet en ons telkens zei dat we voorzichtig moesten zijn bij elke steen en elk klein golfje en ons forceerde om bij elk boompje te poseren voor een foto, keerden we weer terug naar ons grote huis in Kota Kinabalu.

En daar gaan we nu deze week nog even heel veel interviews afnemen, studeren en proberen we in contact te komen met andere kerken om ook daar vragen te stellen. Zondag waren we bij de Methodisten en daar mogen we nu vrijdag een Bijbelstudie bijwonen. Harstikke aardige mensen en ook iets wat meer in ons straatje past ;)
We houden jullie op de hoogte.